Hoewel de meeste commerciële vullingen aangeven veilig te zijn bij “normaal gebruik”, kunnen sommige ingrediënten of omstandigheden gezondheidsrisico’s opleveren voor katten, mensen of beide. Ben jij je bewust van de schadelijke stoffen die in kattenbakvulling kunnen zitten?

De perfecte bal

Je glijdt met het schepje voorzichtig door de laag kattengrind. En opeens voel je dat het schepje een hardere substantie raakt

Ha! Je schuift het schepje eronder en haalt het omhoog… op het schepje ligt dé perfecte bol! Géén vieze korreltjes die door de openingen van het schepje vallen, waardoor je deze er alsnog – stuk voor stuk – uit moet vissen. Géén zielig hoopje van korrels die een poging hebben gedaan zich te verzoenen, maar hier uiteindelijk niet in geslaagd zijn. Dat is toch het walhalla van iedere kattenverzorger!

Je denkt het perfecte grind gevonden te hebben! Maar wanneer je onderzoek doet naar de ingrediëntenlijst neemt je enthousiasme af met de poeptijd van een gemiddelde kattenbakbezoeker. De kattenbak kan wel schoon (= zonder ontlasting) zijn, maar is de kattenbakvulling ook gezond?

Schadelijke stoffen

Wat zijn de meest besproken schadelijke stoffen in kattenbakvulling? Hieronder een opsomming van de ingrediënten en hun gezondheidsrisico’s.

1. Stofdeeltjes

Gevaar: voor de luchtwegen van mens en kat
Ingrediënten:

• Bentoniet (klei) vormt stof bij inschenken of graven
• Silicagel / silicaat is fijn kristallijn silica en kan leiden tot silicose (ernstige en onomkeerbare longziekte) bij langdurige inademing

Risico’s:

• Astma, niezen, hoesten bij mens of kat
• Langdurige blootstelling (vooral bij schoonmakers of katten die langdurig in huis leven met veel stof)

Veiliger alternatief: stofarme vulling (bijvoorbeeld stofvrije klei, houtkorrels, papier)

2. Geurstoffen en parfums

Gevaar: allergie, vergiftiging (vooral bij katten)
Ingrediënten:

• “Baby powder scent”, citrusgeuren, of essentiële oliën
• Stoffen zoals linalool, limoneen, of fenolen (in etherische oliën)

Risico’s:

• Katten kunnen allergisch reageren, hun reuk is gevoelig
• Sommige geurstoffen (zoals tea tree oil) zijn giftig voor katten, zelfs in kleine hoeveelheden

Let op: geurstoffen worden niet altijd specifiek vermeld.

3. Bentonietklei (natrium- of calciumvorm)

Gevaar: inwendige verstopping bij inname
Ingrediënt: wordt gebruikt in klontvormende kattenbakvulling

Risico’s:

• Bij inslikken (vooral bij kittens of katten die vulling eten): zwelling in maag/darmen, verstopping
• Mogelijk gevaarlijk bij herhaaldelijke inname

Let op: kittens <3 maanden wordt afgeraden kleikorrels te gebruiken

4. Antibacteriële en chemische toevoegingen

Gevaar: lange termijn blootstelling of giftigheid bij opname
Ingrediënten:

• Toevoegingen zoals triclosan, formaldehyde of andere chemische geurbinders
• Niet altijd op de verpakking vermeld

Risico’s:

• Mogelijke hormoonverstorende of toxische effecten
• Vooral bij geurloze “schoonmaak” vullingen of zelfreinigende systemen

5.Natuurlijke vullingen met pesticiden of schimmels

Gevaar: allergieën of vergiftiging
Ingrediënten:

• Vullingen van maïs, tarwe, hout, papier die niet goed behandeld zijn

Risico’s:

• Resten van pesticiden als het bronmateriaal niet goed gecontroleerd is
• Schimmelgroei (bijv. aflatoxine in maïsproducten)

Abnormaal gebruik?

Het lastige bij dit soort thema’s, is dat het gaat om mogelijke risico’s en de realiteit vaak zoveel complexer is. Dit geldt voor veel zaken: roken vergroot de kans op kanker, maar of je daadwerkelijk kanker krijgt is ook afhankelijk van andere factoren. Neem je de uitzondering als argument om het roken voor jezelf goed te praten? (“Ik ken iemand van 85 die al 60 jaar rookt en geen klachten heeft!”) of kies je ervoor om je lichaam zo min mogelijk te belasten met ongezonde producten?

Zelf ga ik er niet zomaar meer van uit dat wat een merk zegt ook automatisch de waarheid is, zeker als het om gezondheid gaat. Fabrikanten hebben immers belang bij de verkoop van hun product. En wat houdt ‘veilig bij normaal gebruik’ in? Is er ook abnormaal gebruik van kattenbakvulling dan? En zo ja, wat houdt dat dat in?

Verantwoorde huisdierverzorger

Ben je kwetsbaar voor het ontwikkelen van luchtwegproblemen, dan moet je je afvragen of het handig is om te kiezen voor een korrel die (veel) stof vormt en geurstoffen/parfum bevat. Ben je gevoelig voor de ontwikkeling van huidklachten, dan is wellicht een kattenbakvulling met geurstoffen en parfums geen slimme keuze. Maar ook al heb je geen (bekende) lichamelijke kwetsbaarheden, dan nog is het de vraag of jij het risico wilt nemen óf dat je de risico’s zo veel mogelijk wilt beperken. Bijvoorbeeld omdat gezondheid (voor mens en dier) belangrijk voor je is. Of omdat de waardes puurheid en duurzaamheid van essentieel belang zijn voor jou.

Bovendien zijn de risico’s natuurlijk tweeledig: kat vs. mens. Kijk je alleen naar mogelijke risico’s voor jezelf, of voor jullie beiden? Een kat kan deze keuze niet maken, dus jij als vaste verzorger bent hier verantwoordelijk voor en hebt daarmee (in)direct invloed op de gezondheid van jouw kat

Als het te mooi is om waar te zijn, dan is het dat vaak ook. En wellicht geldt dat ook bij kattenbakvulling. Wij hebben de beste én meest gezonde variant nog niet gevonden. Jij wel?

Bron: de informatie onder het kopje ‘Schadelijke stoffen’ is verkregen middels ChatGPT.

Heb je interesse in ons exclusieve aanbod van hoogwaardige huisoppassers?

Ga voor meer info naar: Oppashuis